ชื่อสมุนไพร : หญ้าแห้วหมู
ชื่ออื่น ๆ : หญ้าขนหนู(ภาคเหนือ-แม่ฮ่องสอน), ซัวฉ่าว(จีนกลาง), ซาเช่า(แต้จิ๋ว)
ชื่อสามัญ : Nut Grass
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cyperus rotundus Linn.
ชื่อวงศ์ : CYPERACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นหญ้าแห้วหมู เป็นพรรณไม้ล้มลุก อยู่ในจำพวกหญ้า มีลำต้นอยู่ในดิน มีลักษณะเป็นหัวกลม สีดำ มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3-6 มม. ลำต้นเป็นดิน มีขนาดเล็กเรียว เป็นเหลี่ยม มีความสูงประมาณ 4-10 นิ้ว มีสีเขียวแก่
- ใบหญ้าแห้วหมู ใบมีขนาดเล็กยาวเรียว ปลายแหลมทู่ กลางใบเป็นสันร่อง พื้นผิวใบเกลี้ยง มีสีเขียวเข้ม
- ดอกหญ้าแห้วหมู ดอกออกเป็นช่อ ขนาดเล็ก ดอกอกบริเวณกลางลำต้น ช่อหนึ่งมีใบประดับประมาณ 2-4 ใบ กางออกอยูฐานช่อดอก ดอกย่อยจะไม่มีก้าน ดอกมีสีน้ำตาล
- ผลหญ้าแห้วหมู เป็นรูปขอบขนาน ปลายแหลม หน้าตัดเป็นรูปเหลียม มีสีน้ำตาล หรือสีดำ
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ลำต้นใต้ดิน, ราก
สรรพคุณ หญ้าแห้วหมู :
- ลำต้นใต้ดิน (หัว) บำรุงกำลัง บำรุงธาตุ บำรุงหัวใจ เป็นยาอายุวัฒนะ บำรุงครรภ์ แก้ธาตุพิการ ช่วยให้เจริญอาหาร ขับพยาธิไส้เดือน ขับลม ช่วยย่อยอาหาร แก้ไข้ ขับเหงื่อ แก้บิด ทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ ใช้พอกดูดพิษ ทาแก้แมลงกัดต่อย แก้กระษัย
- หัว ใช้หัวสด ประมาณ 60-70 หัว หรือหนักประมาณ 15 กรัม นำมาทุบให้แตกต้มเอาน้ำกิน เป็นยาแก้
อาการปวดแน่นหน้าอก แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ ขับเหงื่อ แก้ปวดประจำเดือน อาเจียน แก้ท้องร่วง บำรุงทารกในครรภ์ ขับลมในลำไส้ แก้อาการปวดท้องเนื่องจากท้องอืด หรือใช้หัวสดตำให้ละเอียดเป็นยาพอกฝีดูดหนองและใช้แก้อาการคันเนื่องจากโรคผิวหนัง
- ราก ใช้เป็นยาบำรุงธาตุ ขับปัสสาวะ ลดไข้ และเป็นยาแก้กษัย