ชื่อสมุนไพร : ก่อ
ชื่ออื่นๆ : ก่อเดือย, ก่อหนาม, ก่อแป้น, ก่อหนัด, ก่อหัด, ก่อหลั่ง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Castanopsis tribuloides (Sm.) A.DC.
ชื่อวงศ์ : Fagaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นก่อ เป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ มีมากกวา 80 ชนิด ลำต้นสูง ตั้งแต่ 15 – 35 เมตร เปลือกลำต้นสีน้ำตาลอมเหลือง แตกล่อนเป็นสะเก็ดบางๆ
- ใบก่อ ใบ เดี่ยว เรียงสลับ รูปใบหอก กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 10-15 เซนติเมตร โคนใบสอบเข้า ปลายใบเรียวแหลม มีส่วนย่นออกไปเป็นหาง ขอบใบเรียบ ใบเป็นมัน
- ดอกก่อ ดอกสีเขียวครีมขนาดเล็ก ยาวประมาน 1 มิลลิเมตร ออกเป็นช่อตั้งขึ้น ยาว 10-15 เซนติเมตร กลีบรวม6กลีบ รูปขอบขนาน เกสรตัวผู้ 12 อันยาว 2 มิลลิเมตร ดอกเพศเมียคล้ายดอกเพศผู้
- ผลก่อ ลักษณะเกือบกลมรูปไข่ ลักษณะคล้ายหยดน้ำ ปลายแหลมเป็นติ่ง เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร กาบหุ้มเมล็ดเป็นหนามแหลม ชนิดที่ผลมีหนามหุ้มเมื่อนำเมล็ดไปคั่วแกะกินเนื้อใน จะได้รสหวานมันคล้ายลูกเกาลัด
ส่วนที่ใช้เป็นยา : เนื้อในผล
สรรพคุณ ก่อ :
- เนื้อในผล บำรุงร่างกาย บำรุงไต กล้ามเนื้อ ม้าม และกระเพาะอาหาร แก้ร่างกายอ่อนแอ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง :
- เต็ม สมิตินันทน์. 2523. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (ชื่อพฤกษศาสตร์-ชื่อพื้นเมือง). กรมป่าไม้.
- คณะอนุกรรมการประสานงานวิจัยและพัฒนาทรัพยากรป่าไม้และไม้โตเร็วอเนกประสงค์. 2540. ไม้อเนกประสงค์ กินได้.
- สมจิตร พงศ์พงัน และสุภาพ ภู่ประเสริฐ. 2534. พืชกินได้และพืชมีพิษในป่าเมืองไทย. พิมพ์ครั้งที่ 2.