ขัดมอน

• ต้นขัดมอน เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 0.3-1 เมตร ลำต้นแข็งแรง เปลือกต้นมีใยเหนียวดีมาก เป็นลักษณะพิเศษของต้นไม้ในวงศ์พวกชบานี้อย่างหนึ่ง ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขามาก
  
  
  
• ใบขัดมอน ออกสลับกัน มีขนสั้นๆ หรือเกือบจะไม่มีขน ปลายใบแหลม ใบยาว 3-5 เซนติเมตร กว้าง 0.5-1.5 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลมออกไป ฐานใบกว้างเล็กน้อย มนเข้าขอบใบมีรอยหยักเป็นซี่คล้ายฟัน ด้านบนไม่มีขนสีเขียว ด้านล่างสีเขียวอ่อนกว่า มีก้านใบ
  
  
  
• ดอกขัดมอน ออกจากซอกข้างใบ อาจออกเป็นดอกเดี่ยวหรือมีหลายดอกเกิดที่เดียวกัน มีก้านดอก มีกลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอดสั้นๆ ปลายแยกเป็น 5 กลีบ แต่ละกลีบเป็นรูปสามเหลี่ยมแหลมสั้นสีเขียว กลีบดอกมี 5 กลีบ ติดกันที่โคนมีสีเหลือง ใหญ่กว่ากลีบเลี้ยงประมาณ 2 เท่า มีเกสรตัวผู้อยู่มาก มีก้านเกสรตัวเมีย 1 อัน รังไข่มีผนังกั้นแยกเป็น 5-9 ห้อง อยู่ในกลีบเลี้ยง
  
  
  
• ผลขัดมอน ผลแก่เป็นรูปทรงจานกลมแบนมีรอยแยก 5-9 ซีก เป็นเมล็ดสีดำ มักพบขึ้นเองตามที่รกร้างต่างๆ ในที่แห้งแล้งก็ขึ้นได้ ตามริมถนนหนทางต่างๆ ก็พบได้
  
  
  

• ทั้งต้น รสเย็น ฉุนเล็กน้อย ใช้ดับร้อน แก้พิษ แก้บวม แก้ปวด สมานเนื้อ แก้หวัด เต้านมอักเสบ บิด ลำไส้อักเสบ หกล้มกระดูกหัก แผลบวมเป็นพิษ เลือดออก
• ใบ อังไฟพอสุก ทาน้ำมันเอามาปิดฝี ทำให้ฝีหัวแก่เร็วขึ้น (กลัดหนองเร็วขึ้น) นอกจากนี้ใบพืชนี้ยังใช้ทำให้แท้งลูกได้
• ราก ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร เป็นยาเย็น ฝาดสมาน บำรุงธาตุ ขับเหงื่อและแก้ไข้ ใช้ในโรคประสาท อาการไข้ผิดปกติต่างๆ โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ โรคเรื้อรังเกี่ยวกับท้อง และแก้อ่อนเพลีย โดยใช้รากต้นนี้ผสมกับขิงต้มน้ำดื่มวันละ 2 ครั้งๆ ละขนาด 1 ถ้วยชาเล็กๆ

ข้อมูลเพิ่มเติม :

มีการนำหญ้าขัด ใบยาวมาใช้ทำประโยชน์ด้านต่างๆ ดังนี้ มีการนำหญ้าขัดใบยาวมาใช้ในการขัดผิว โดยใช้หญ้าขัดใบยาว 40 กรัม, ขมิ้นชัน 120 กรัม, ไพล 100 กรัม, เหงือกปลาหมอ 60 กรัม และดินสอพอง 80 กรัม นำมาทั้งบดมาบดให้เป็นผงแล้วผสมให้เข้ากัน แล้วนำผงที่ได้ใส่น้ำลงไปไม่ให้เหลว หรือ แห้งจนเกินไป แล้วนำมาขัดผิวหน้าเบาๆ เสร็จแล้วทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที แล้วและให้ทาน้ำผึ้ง หรือ โลชั่นตาม นอกจากนี้กิ่ง และลำต้นนำไปตากแห้งให้ใบหลุดร่วงให้หมดแล้วเอามามัดรวมกัน 3-4 ต้น ใช้ทำเป็นไม้กวาดตามลานบ้านได้

รูปแบบและขนาดวิธีใช้

• แก้ไข้ แก้หวัด แก้ปวดหัว ช่วยให้เจริญอาหาร แก้ร้อนใน ขับปัสสาวะ รักษาโรคกระเพาะ บรรเทาอาการปวดประจำเดือน ช่วยขับเหงื่อ แก้ท้องเสีย แก้โลหิตเป็นพิษ ใช้ลำต้น และรากหญ้าขัดใบยาวพอประมาณ (15-30 กรัม) ต้มกินน้ำ 
• ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร เป็นยาเย็น ฝาดสมาน บำรุงธาตุ ขับเหงื่อ และแก้ไข้ ใช้ในโรคประสาท อาการไข้ผิดปกติต่างๆ โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ โรคเรื้อรังเกี่ยวกับท้อง และแก้อ่อนเพลีย โดยใช้รากต้นนี้ผสมกับขิงต้มน้ำดื่มวันละ 2 ครั้งๆ ละขนาด 1 ถ้วยชาเล็กๆ
• ช่วยแก้อาการอ่อนเพลีย โดยใช้รากนำมาแช่กับน้ำดื่มรวมกับหญ้าปากควาย เปลือกมะกอก และตะไคร้ อีกวิธีให้ใช้รากผสมกับขิง รับประทานครั้งละ 1 ช้อนชา วันละ 2 ครั้ง 
• แก้อาการอาหารไม่ย่อย อาหารเป็นพิษ แก้ปวดท้อง โดยใช้ทั้งต้นนำมาต้มกับน้ำดื่ม
• แก้อาการปัสสาวะไม่ออก ท้องผูก ขับเสมหะ แก้อาเจียน ขับเหงื่อ โดยใช้รากต้มกับน้ำดื่มเป็นยา
• ช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน โดยใช้ลำต้นนำมาต้มในน้ำ แล้วเอาน้ำที่ได้มาอม
• ใบอังไฟพอสุก ทาน้ำมันเอามาปิดฝี ทำให้ฝีหัวแก่เร็วขึ้น (กลัดหนองเร็วขึ้น)

ส่วนวิธีการใช้หญ้าขัดใบยาวในตำรายาจีน คือ แก้เต้านมอักเสบ โดยใช้ต้นแห้งร่วมกับ โพกงเอ็ง (Tara xacum mongolicum Hand-Mazz) ต้มน้ำกิน และใช้ทาภายนอก อีกทั้งให้ใช้ต้นแห้งร่วมกับหัวผักกาดขาว สดน้ำตาลแดง ตำพอกภายนอกอีกครั้ง

• แก้หวัดลมร้อน ใช้หญ้าขัด ใบยาว เถาสายนํ้าผึ้ง อย่างละ 1 ตำลึง ต้มใส่นํ้าตาลแดงดื่ม
• แก้บิดมูกบิดเลือด ใช้หญ้าขัดใบยาว หรือ หัวของมัน 1 ตำลึง ต้มน้ำ ผสมน้ำผึ้ง หรือผสมน้ำตาลแดง รับประทาน
• แก้ลมลงท้อง หญ้าขัดใบยาว 1 ตำลึง ต้มน้ำ ใส่น้ำตาลแดงดื่ม
• แก้ลมขึ้นเบื้องสูงปวดหัว ใช้หญ้าขัดใบยาวครึ่งตำลึง ต้มเนื้อสันหมูรับประทาน
• รักษาแผลเรื้อรัง ใช้ใบหญ้าขัด ใบยาวตำใส่น้ำผึ้ง หรือ ไข่ขาว ใช้พอก
• รักษาผิวหนังผื่นพิษบวมเจ็บ ใช้หญ้าขัดใบยาวตำแหลก แล้วพอก
• รักษาแผลสด ใบหญ้าขัดใบยาว ตำแหลกผสมเหล้านิดหน่อย พอกเนื้อเก่าจะยุ่ย เนื้อใหม่จะงอก