คลุ้ม

• ต้นคลุ้ม ไม้ล้มลุกหลายฤดู แตกกิ่งจำนวนมาก สูง 3-5 เมตร ไม้เนื้ออ่อนเจริญเติบโตขึ้นเป็นพุ่มหรือเป็นกอ และมีอายุยืนหลายปี มีถิ่นกำเนิดตามธรรมชาติในที่เป็นน้ำหรือเป็นโคลนตามริมคลองริมสระหรือตามลำธารตามหุบเขาในพื้นที่ภูเขาหินปูนภูมิประเทศแบบคลาสต์ที่มีความชุ่มชื้นที่ระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 800 เมตร ลำต้นมีทั้งแบบตั้งตรงและเป็นแบบเลื้อย มีเหง้าหรือหัวอยู่ใต้ดินสามารถแตกหน่อได้ ลำต้นกลมเป็นสีเขียวเข้มออกเป็นข้อ ๆ และมีข้อปล้องยาวหากรวมทั้งก้านและใบจะมีความสูงประมาณ 1-2 เมตร บ้างว่าสูงประมาณ 2-4 เมตร ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการแยกหน่อ
  
• ใบคลุ้ม ใบรูปไข่แกมรี ยาว 15-30 เซนติเมตร กว้าง 7.5-18 เซนติเมตร ปลายแหลม ฐานรูปลิ่มกว้าง ขอบเรียบ กาบใบ ยาวได้ถึง 18 เซนติเมตร สีเขียว
  
• ดอกคลุ้ม ดอกแบบช่อเชิงลด จำนวนมาก ออกที่ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยง 3 กลีบ เป็นอิสระ สีขาว กลีบดอก 3 กลีบ สีขาว เชื่อม ปลายแยก รูปขอบขนาน เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน 3 อัน แผ่แบนคล้ายกลีบดอก เกสรเพศผู้ 1 อัน เกสรเพศเมีย มีรังไข่อยู่ใต้วงกลีบ
  
• ผลคลุ้ม ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.3 เซนติเมตร สีเขียวหรือขาว เมล็ด 1-3 เมล็ด รูปรีกว้าง
  

• เหง้า รสเย็นเบื่อ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ดับพิษไข้ทั้งปวง กระทุ้งพิษไข้ แก้ไข้เหนือ ไข้ปอดบวม ดับพิษร้อน แก้ไข้รากสาด เหือดหัด สุกใส ฝีดาษ