ชื่อสมุนไพร : ตาล
ชื่ออื่นๆ : ตะนอด, โหนด, ตาล, โตนด, ตาล, ตาลใหญ่, ถาล, ทอถู, ตาลนา, ปลีตาล
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Borassus flabellifer L.
ชื่อวงศ์ : ARECACEAE (PALMAE)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นตาล เป็นพืชลำต้นเดี่ยว ขึ้นจากพื้นดินเพียงต้นเดียว ไม่มีการแตกหน่อ มีขนาดใหญ่เส้นรอบวงประมาณ 2-4 ฟุต ผิวดำเป็นเสี้ยนแข็งมีความสูงจากพื้นดินถึงยอดประมาณ 25-30 เมตร
- ใบตาล ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกัน ลักษณะค่อนข้างกลมคล้ายพัด มีความกว้างประมาณ 1-1.5 เมตร แผ่นใบหนามีสีเขียว ปลายใบเป็นจักลึกถึงครึ่งแผ่นใบ ส่วนก้านใบหนามีสีเหลืองเป็นทางยาวประมาณ 1-2 เมตร และขอบของทางก้านทั้งสองข้าง จะมีหนามแข็งคล้ายฟันเลื่อยแข็ง ๆ สีดำและคมมากอยู่ตามขอบก้านใบ ส่วนโคนก้านจะแยกออกจากกันคล้ายกับคีมเหล็กโอบหุ้มลำต้นเอาไว้
- ดอกตาล ดอกมีสีขาวอมเหลือง ออกดอกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงระหว่างกาบใบ ดอกเป็นแบบแยกเพศอยู่ต่างต้นกัน ช่อดอกมีดอกอยู่่อละ 8-16 ดอก เมื่อดอกบานเต็มที่จะมีความกว้างประมาณ 5 เซนติเมตร ช่อดอกเพศผู้ใหญ่จะรวมกันเป็นกลุ่ม ๆ คล้ายนิ้วมือ หรือเรียกว่า “นิ้วตาล” โดยแต่ละนิ้วจะมีความยาวประมาณ 40 เซนติเมตร และมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร ที่โคนกลุ่มช่อจะมีก้านช่อรวมและมีกาบแข็ง ๆ อยู่หลายกาบหุ้มโคนก้านช่ออีกทีหนึ่ง ส่วนช่อดอกเพศเมียก็คล้ายกับเพศผู้ แต่ลักษณะของนิ้วจะเป็นปุ่มปม โดยปุ่มปมคือดอกที่ติดนิ้วตาล ในดอกหนึ่ง ๆ จะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร และมีกาบแข็ง ๆ หุ้มอยู่ในแต่ละดอก โดยกาบนี้จะเจริญเติบโตไปเป็นหัวจุกลูกตาลอีกทีหนึ่ง
- ผลตาล ผลจะเกิดกับต้นตัวเมียเท่านั้น โดยจะออกเวียนรอบต้นตามกาบใบ คือ 1 กาบใบจะออก 1 กระโปงใน 1 ปีจะออกประมาณ 10-12 กระโปง ใน 1 กระโปง จะมีช่อดอก 1-3 ทะลาย และใน 1 ทะลายประกอบด้วยผลตาลอ่อนประมาณ 1-20 ผล และใน 1 ผลจะมี 2-4 เมล็ด
ส่วนที่ใช้เป็นยา : งวงตาล, ลูกตาล, กาบตาล, ใบตาล, รากตาล
สรรพคุณ ตาล :
- งวง หรือ ช่อดอกตัวผู้ นำไปต้มน้ำกินแก้ตานขโมยในเด็ก ช่วยขับพยาธิ แก้ร้อนใน ปากเป็นแผล เป็นยาขับปัสสาวะ และตากแห้งต้มกับส่วนผสมอื่นๆเป็นยาบำรุงกำลัง
- ลูก หรือ ผลตาลสด บริโภคสด ช่วยลดอุณหภูมิในร่างกาย แก้ไข้ตัวร้อน และละลายเสมหะ บรรเทาอาการไอเรื้อรัง
- กาบ หรือก้านใบ บางคนเรียกว่า ทางตาล หากเป็นก้านใบสดให้นำมาอังไฟหรือย่างแล้ว ปั่นเอาแต่น้ำรับประทาน แก้ท้องร่วง แก้ปวดเมื่อย หรืออมแก้โรคปากเปื่อย
- ใบ ใช้แก้อาการกระสับกระส่าย สำหรับสตรีหลังคลอดบุตร คนโบราณนำใบตาลมาคั่วให้เหลืองแล้วบดเป็นผง ใช้สูบหรือเป่าก็ได้ ช่วยลดความดันโลหิต
- ราก มีรสหวานเย็นนำมาต้มน้ำดื่มแก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ แก้พิษตานซางในเด็ก บางคนใช้เป็นยาชูกำลัง ช่วยขับเลือด ขับพยาธิ ขับปัสสาวะ