ชื่อสมุนไพร : มะลิดิน
ชื่ออื่นๆ : อุตพิตน้ำ, แก้มอ้น
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Geophila repens (L.) I.M. Johnston
ชื่อวงศ์ : Rubiaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นมะลิดิน ไม้ล้มลุกทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน ยาวได้มากกว่า 30 ซม. กิ่งที่มีดอกและผลสูงประมาณ 15 ซม. ลำต้นมีขน หูใบร่วมรูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ ยาว 1-2 มม.
- ใบมะลิดิน รูปไข่เกือบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาว 1-3 ซม. ปลายใบมนหรือกลม โคนใบรูปหัวใจ ขอบเป็นคลื่น แผ่นใบเกลี้ยง เป็นมันวาวด้านบน เส้นโคนใบ 2-3 คู่ เส้นแขนงใบข้างละ 2-3 เส้น เรียงจรดกัน ก้านใบยาว 1-5 ซม. มีขน
- ดอกมะลิดิน ช่อดอกมี 1-3 ดอก เรียงเป็นช่อกระจุกแน่นคล้ายช่อซี่ร่ม ก้านช่อยาว 1-4 ซม. ใบประดับรูปเส้นด้าย ยาว 1.5-3 มม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบ หลอดกลีบยาว 1.5-3 มม. กลีบรูปใบหอกหรือรูปแถบ ยาว 2-3 มม. ขอบมีขนครุย กลีบดอก 4 กลีบ สีขาว หลอดกลีบดอกยาว ประมาณ 8 มม. ด้านในมีขน กลีบรูปใบหอกแกมรูปไข่ ยาวประมาณ 3 มม. ปลายแหลม
- ผลมะลิดิน ผลสด สุกสีแดงอมส้ม รูปไข่กว้างเกือบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 4-6 มม. ไพรีนผิวย่นด้านล่าง
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งต้น
สรรพคุณ มะลิดิน :
- ทั้งต้น รสจืดเย็น ต้มดื่มเป็นยาเย็น ขับปัสสาวะ