ชื่อสมุนไพร : หญ้าเกล็ดปลา
ชื่ออื่น ๆ : เหงือกปลาหมอนา , ก้วยกังติ้ง, ไตหยี่หนึ่งจี้ (จีน)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lippia nodiflora Rich
ชื่อวงศ์ : VERBENACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นหญ้าเกล็ดปลา เป็นพรรณไม้เลื้อย ปกคลุมดิน ลำต้นยาว ประมาณ 0.5-3 ฟุต ลำต้นมีขนสั้นนุ่มขึ้น และเป็นข้อมีรากออกมายึดเกาะดิน
- ใบหญ้าเกล็ดปลา ใบมีลักษณะปลายมน เนื้อใบค่อนข้างหนา ริมขอบใบหยัก เป็นแบบฟันปลา ตั้งแต่ปลายใบจนถึงกลางใบ ฐานใบเล็กเรียว ใบมีขนาดยาวประมาณ 0.5-1 นิ้ว
- ดอกหญ้าเกล็ดปลา ดอกออกเป็นช่อ ตามบริเวณง่ามใบ ช่อหนึ่งมีดอกย่อยติดกันแน่น เป็นรูปทรงกระบอกมีขนาดยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร ลักษณะของดอกย่อย มีกลีบดอกเล็ก และกลีบเลี้ยง 2 กลีบ กลีบดอกมีสีม่วงแดงอ่อน โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอดแคบ ๆ ส่วนประกอบแยกออกลักษณะคล้ายปาก และภายในหลอดดอกมีเกสรตัวผู้ 4 อัน ติดอยู่
- ผลหญ้าเกล็ดปลา ผลมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 มิลลิเมตร ผลมีกลีบเลื้ยงหุ้มอยู่ ผลเมื่อแก่เต็มที่ก็จะแยกออกจากกันเป็นเมล็ดแข็งมี 2 เม็ด
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งต้น
สรรพคุณ หญ้าเกล็ดปลา :
- ทั้งต้น ใช้ลำต้นแห้ง ประมาณ 10-15 กรัม นำมาต้มเอากินเป็นยาที่ใช้ ขับปัสสาวะ ปัสสาวะเป็นเลือด ไอเป็นเลือด หรือใช้ภายนอกนำมาต้มเอากาก ใช้พอกบริเวณที่เป็นแผลเน่าเปื่อยเรื้อรัง แผลมีหนอง แผลฟกช้ำ เป็นต้น
ข้อห้ามใช้ : หญิงมีครรภ์ ห้ามใช้รับประทาน