ชื่อสมุนไพร : ใบเงินใบทอง
ชื่ออื่น ๆ : ใบเงิน, ใบทอง(ภาคกลาง), ใบรวยทอง, ทองลงยา, ทองนพคุณ
ชื่อสามัญ : Gold Leaves, Caricature Plant
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Graptophyllum pictum (L.) Griff.
ชื่อวงศ์ : ACANTHACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นใบเงินใบทอง ทั้งใบเงินใบทอง เป็นพรรณไม้ชนิดเดียวกัน ซึ่งเป็นพรรณไม้พุ่มที่มีขนาดกลาง และมีลำต้นสูงประมาณ 8-13 ฟุต
- ใบของใบเงินใบทอง เป็นไม้ใบเดี่ยว ที่ออกเป็นคู่ ๆ สลับกันตามลำต้น ลักษณะของใบจะเป็นรูปรี ตรง
ปลายใบแหลม ขอบใบจะเป็นพลิ้วคลื่น ใบจะมีความยาวประมาณ 15-20 ซม. และชนิดที่เรียกว่าเป็นใบเงินนั้น จะมีพื้นใบเป็นสีเขียว ตรงกลางใบจะด่างแต้มด้วยสีขาวหรือสีเหลืองจาง ๆ และชนิดที่เรียกว่าใบทองนั้น จะมีพื้นใบเป็นสีเหลืองอ่อน ๆ ขอบใบเป็นรอยด่าง ๆ แต้มด้วยสีเหลือง ใบเงิน ใบทองจะต่างกันก็ตรงที่สีของใบเท่านั้นเอง
- ดอกใบเงินใบทอง จะออกดอกเป็นช่อ อยู่ตามส่วนยอดของต้น ลักษณะของดอกจะเป็นหลอดยาวประมาณ 3-4 ซม. ตรงปลายดอกจะแยกออกเป็น 2 ส่วน คือส่วนล่างส่วนบน ส่วนล่างมี 3 กลีบ และจะห้อยหัวลง และส่วนบนนั้นจะงอนขึ้นบน ดอกจะเป็นสีแดงเข้ม และจะผลิดอกประมาณเดือนมีนาคม-เมษายน
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบ, ทุกส่วนของลำต้น
สรรพคุณ ใบเงินใบทอง :
- ใบ นำไปตำ แล้วเอามาทารักษาอาการปวดบวม รักษาฝีและใช้ห้ามเลือด โดยเฉพาะเมื่อถูกเงี่ยงปลาตำ และใช้ค้นเอาน้ำหยอดหูรักษาอาการปวดหู ใช้รักษาโรคผิวหนัง และใช้ปรุงเป็นยาดื่มรักษาอาการท้องผูก และเป็นยาขับปัสสาวะได้
- ทุกส่วนของลำต้น ใช้ปรุงเป็นยารักษาอาการไข้ ทำยาเขียวกระทุ้งพิษ นอกจากนี้ยังใช้เข้ายารักษาไข้สำหรับเด็ก ในกรณีที่เป็นไข้หอบ รักษาอาการอิดโรย อ่อนกำลัง ขัดเบา มูกเลือด พิษเบื่อเมา และพยาธิ
“ต้นใบเงินใบทอง” ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดและปักชำ นอกจากปลูกเป็นไม้ประดับแล้ว ใบเงินใบทองยังเป็นไม้มงคลนามที่ใช้ในงานมงคลต่าง ๆ