ชื่อสมุนไพร : เถาวัลย์ปูน
ชื่ออื่นๆ : เครือเขาตันขาว, น้ำเครือเขา, เครือจุ่มเจ้า, เถาพันซ้าย
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cissus repanda Vahl.
ชื่อวงศ์ : VITACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นเถาวัลย์ปูน เป็นพรรณไม้เถา มีขนาดเล็ก ชอบเลื้อยพาดพันต้นไม้อื่น ๆ และมีมือเกาะคล้ายกับเถา ตำลึง เถานั้นจะมีละอองเป็นสีขาว เกาะจับกันอย่างหนาแน่น จนมองดูเป็นสีนวล
- ใบเถาวัลย์ปูน ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปหัวใจกว้าง กว้าง 7.5 – 15 ซม. ยาว 10 – 20 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปหัวใจ ขอบใบหยักมน หยักซี่ฟัน หรือจักฟันเลื่อย ใบอ่อนมีขนสีสนิม
- ดอกเถาวัลย์ปูน แบบช่อกระจุก ออกที่ซอกใบ ใบประดับและใบประดับย่อยมีขนปกคลุม กลีบเลี้ยง 4 – 5 กลีบ กลีบดอก 4 – 5 กลีบ สีแดงคล้ำ ก้านดอกย่อยยาว 2.5 – 12.5 ซม.
- ผลเถาวัลย์ปูน ทรงไข่กลับ ขนาด 6 มม. เมล็ดรูปผลแพร์ ผิวเรียบ
ส่วนที่ใช้เป็นยา : เถา, ใบสด
สรรพคุณ เถาวัลย์ปูน :
- เถา ใช้ปรุงเป็นยากิน รักษาโรคกระษัย น้ำมูตพิการ ขับปัสสาวะ ปัสสาวะพิการ ขับเสมหะ และทำให้เส้นเอ็นหย่อน
- ใบสด ใช้ขยี้กับปูน แล้วใช้ฟองทาพอกเป็นยารักษาแผลสด