พลับ ผลไม้ทรงกลมแป้น เปลือกเป็นมันเงา ผลอ่อนมีสีเขียวเนื้อกรอบ เมื่อสุกเนื้อจะนิ่มขึ้น เปลือกเปลี่ยนเป้นสีเหลืองอมส้มภายในมีเมล็ดหลายเมล็ด หากผ่ากลางผลตามขวางจะเห็นเมล็ดเรียงตัวกันเป็นรัศมีอย่างสวยงาม ชาวจีนถือว่าพลับเป็นผลไม้มงคล เพราะมีชื่อในภาษาจีนพ้องเสียงกับคำที่เป็นมงคล จึงนิยมมอบเป็นของขวัญให้กัน เพื่ออวยพรให้สมปรารถนา
พลับ
ชื่ออื่นๆ : คาชิ(ญี่ปุ่น), Kaki, Japonese persimmon, Persimmon, Chinese date plum
ชื่อสามัญ : Persimmon
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Diospyros kaki L.
ชื่อวงศ์ : EBENACEAE
พลับแบ่งเป็น 2 ชนิด คือพลับฝาด (Astringent Persimmon) และพลับหวาน (Non-Astringent Persimmon) พลับฝาดนั้นเมื่อผลยังไม่สักจะมีรสฝาด เพราะมีสารโพลีฟีนอลชนิดแทนนินสูง เมื่อกินเข้าไปแทนนินจะรวมตัวกับโปรตีนในปาก ทำให้รู้สึกแห้งในปาก จึงมักนำไปผ่านกระบวนการขจัดความฝาด ทำให้สารแทนนินเปลี่ยนไปอยู่ในรูปที่ไม่ละลายน้ำก่อนกิน ซึ่งมีหลายวิธี เช่น บ่มด้วยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หรือแช่ในน้ำปูนใส แต่เมื่อพลับฝาดสุกเต็มที่แล้ว ผลจะมีสีแดงส้ม เนื้อนิ่ม รสหวาน ส่วนพลับชนิดหวานจะมีรสหวานกรอบไม่ฝาด สามารถเก็บกินผลสดจากต้นได้โดยไม่ต้องกังวลเรื่องสารแทนนิน
ผลพลับสุกมีน้ำตาลธรรมชาติอย่างน้ำตาลกลูโคสและฟรักโทส ช่วยบำรุงร่างกายและให้พลังงาน มีวิตามินเอในรูปของแคโรทีนนอยด์สูง ช่วยบำรุงสายตาและทำให้ผิวแข็งแรง วิตามินซีช่วยต้านอนุมูลอิสระและกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน มีโพแทสเซียมสูงช่วยควบคุมการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต มีแมกนีเซียมที่จำเป็นต่อการทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาท พลับยังมีเส้นใยอาหารสูง โดยเฉพาะบริเวณเปลือก จึงช่วยลดความในการเป็นโรคมะเร็งลำไส้
การเก็บเกี่ยวผลพลับต้องระวังไม่ให้ผลช้ำหรือมีรอยตำหนิเพราะเชื้อราจะเข้าไปทำลายให้ผลเน่าหรือเสียหายได้ การกินพลับควรกินก่อนที่ผลจะสุกและเละเกินไป เพราะจะเสียกลิ่นและรสที่ดี และมีข้อควรระวังในการกินพลับสดคือ ไม่ควรกินขณะท้องว่าง เพราะเมื่อรวมตัวกับกรดในกระเพาะ อาจทำให้เกิดอาการอึดอัดท้องหรือคลื่นไส้
ส่วนการทำพลับแห้งนั้น สามารถใช้พลับฝาดมาแปรรูปได้ เพราะเมื่อผ่านการทำแห้งแล้วรสฝาดจะหายไป ผิวของพลับจะมีผงขาวๆ เคลือบอยู่ ซึ่งก็คือน้ำตาลที่ตกผลึกออกมานั่นเอง พลับแห้งมีรสหวาน หอม นุ่มเหนียว นิยมกินเป็นของว่าง แม้ว่าวิตามินซีและสารโพลีฟีนอลจะลดลงหลังผ่านกระบวนการแปรรูป แต่พลับแห้งก็ยังคงมีเส้นใยอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุสูงกว่าผลสดในปริมาณที่เท่ากัน
ลักษณะของพลับ :
- ต้นพลับ เป็นไม้ต้น ผลัดใบ สูงได้ถึง 10 เมตร
- ใบพลับ สีเขียวเข้มรูปหัวใจ ใบเหนียวคล้ายหนัง เขียวเข้มเป็นมัน
- ดอกพลับ คล้ายระฆัง ขนาด 2 – 2.5 เซนติเมตร สีขาวถึงเหลือง
- ผลพลับ มีรูปทรงได้หลายแบบ ทั้งทรงกรวย ทรงกลม ทรงกลมแบน ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีเหลือง เนื้อสีส้ม เนื้อแข็ง ภายในมีเมล็ด 8 เมล็ด สีน้ำตาล ขนาดประมาณ 5 เซนติเมตร มีกลีบเลี้ยงติดคงทน เมื่อสุกมีสีเหลืองอมส้ม