ทุเรียน ได้รับการยกย่องว่าเป็น “ราชาผลไม้” และเคยมีคนกล่าวไว้ว่า “กลิ่นราวนรก รสชาติเหมือนสวรรค์” เนื่องมาจากกลิ่นรุนแรงเฉพาะตัวของทุเรียน ที่เกิดจากสารหอมระเหยอย่างเอสเทอร์คีโทน และสารประกอบซัลเฟอร์หลายชนิด เป็นกลิ่นที่คนรักทุเรียนจะบอกว่าหอมหวานน่ากิน แต่สำหรับคนที่ไม่ชอบ เพียงแค่ได้กลิ่นเล็กน้อยก็แทบทนไม่ได้ ทว่ารสชาติชาติที่หวานมันของเนื้อทุเรียนก็ทำให้บางคนมองข้ามกลิ่นที่ร้ายกาจไปได้ ทุเรียนจึงเป็นหนึ่งในผลไม้อันดับต้นๆ ที่ผู้คนชื่นชอบ
ชื่อสมุนไพร : ทุเรียน
ชื่ออื่นๆ : มะทุเรียน(ภาคเหนือ), เรียน(ภาคใต้)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Durio zibethinus Linn.
ชื่อวงศ์ : BOMBACACEAE
เส้นใยอาหารมีมากในเนื้อทุเรียน จะช่วยทำความสะอาดให้กับลำไส้ มีวิตามินซีสูง ต่อต้านอนุมูลอิสระ เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน มีโพแทสเซียม ช่วยระดับน้ำในร่างกายและเซลล์ให้ปกติสมดุล มีแคลเซียม มีแมกนีเซียม ช่วยบำรุงกระดูกและฟัน ยังมีกรดอะมิโนทริปโตเฟน มีประโยชน์ต่อร่างกายมาก เพราะจะช่วยให้หลับง่าย ลดความซึมเศร้า ช่วยป้องกันความผิดปกติของสารเคมีในร่างกาย ลดความเสี่ยงต่อไมเกรน ลดความเครียด ในขณะเดียวกันเนื้อทุเรียนมีน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรตมาก จึงไม่ส่งผลดีต่อผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน หรือที่กำลังควบคุมน้ำหนัก หรือควบคุมน้ำตาล
สิ่งที่ควรระวังอีกประการคือ เนื้อทุเรียนมีกำมะถันอยู่สูง ส่งผลต่อการเพิ่มความร้อนในร่างกาย อีกทั้งเป็นสารที่ละลายได้ดีในแอลกอฮอล์ ดังนั้นจึงห้ามกินทุเรียนร่วมกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้แอลกอฮอล์เข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็ว ก่อให้เกิดพิษจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ คนโบราณจึงมีวิธีเบื้องต้นสำหรับดับร้อนจากการกินทุเรียนคือ กินผลไม้ที่มีฤทธิ์เย็นอย่างมังคุดตามเข้าไป หรือจะลองใช้อีกวิธีคือ ให้ดื่มน้ำที่รินใส่เปลือกทุเรียนเปล่าหลังกินเนื้อหมดแล้ว แต่ความร้อนของทุเรียนก็มีประโยชน์ตามตำรับยาไทยคือ ช่วยขับพยาธิและแก้โรคผิวหนัง ช่วยให้ฝีหนองแห้งเร็ว
สำหรับสาวๆ ที่รักการดูแลตัวเอง อาจแบ่งเนื้อทุเรียนมาใช้บำรุงผิวพรรณด้วยวิธีง่าย ๆ โดยนำเนื้อทุเรียนห่ามมาปั่นรวมกับดินสอพอง ให้เนื้อข้นเหมือนครีมแล้วพอกหน้าไว้ เว้นเฉพาะบริเวณริมฝีปากแลกรอบดวงตา ทิ้งไว้สัก 10 นาที จึงล้างออกด้วยน้ำอุ่น ทำเพียงสัปดาห์ละครั้งเท่านี้ ก็จะช่วยลดสิวเสี้ยนและทำให้ผิวเนียนนุ่มขึ้นได้
ลักษณะของ ทุเรียน :
- ต้นทุเรียน เป็นไม้ผลยืนต้นไม่ผลัดใบ ลำต้นตรง สูง 25-50 เมตรขึ้นกับชนิด แตกกิ่งเป็นมุมแหลม ปลายกิ่งตั้งกระจายกิ่งกลางลำต้นขึ้นไป เปลือกชั้นนอกของลำต้นสีเทาแก่ ผิวขรุขระหลุดลอกออกเป็นสะเก็ด ไม่มียาง
- ใบทุเรียน เป็นใบเดี่ยว เกิดกระจายทั่วกิ่ง เกิดเป็นคู่อยู่ตรงกันข้ามระนาบเดียวกัน ก้านใบกลมยาว 2–4 ซม. แผ่นใบรูปไข่แกมขอบขนานปลายใบใบเรียวแหลม ยาว 10-18 ซม. ผิวใบเรียบลื่น มีไขนวล ใบด้านบนมีสีเขียว ท้องใบมีสีน้ำตาลเส้นใบด้านล่างนูนเด่น ขอบใบเรียบ
- ดอกทุเรียน เป็นดอกช่อ มี 3-30 ช่อบนกิ่งเดียวกัน เกิดตามลำต้น และกิ่งก้านยาว 1–2 ซม. ลักษณะดอกสมบูรณ์เพศ มีกลีบเลี้ยงและมีกลีบดอก 5 กลีบ (บางครั้งอาจมี 4 หรือ 6 กลีบ) มีสีขาวหอม ลักษณะดอกคล้ายระฆัง มีช่วงเวลาออกดอก 1-2 ครั้งต่อปี ช่วงเวลาออกดอกขึ้นกับชนิด สายพันธุ์ และสถานที่ปลูกเลี้ยง โดยทั่วไปทุเรียนจะให้ผลเมื่อมีอายุ 4-5 ปี โดยจะออกตามกิ่งและสุกหลังจากผสมเกสรไปแล้ว 3 เดือน
- ผลทุเรียน เป็นผลสดชนิดผลเดี่ยว อาจยาวมากกว่า 30 ซม. เส้นผ่าศูนย์กลางอาจยาวกว่า 15 ซม. มีน้ำหนัก 1-3 กก. เป็นรูปรีถึงกลม เปลือกทุเรียนมีหนามแหลมเมื่อแก่ผลมีสีเขียว เมื่อสุกมีสีน้ำตาลอ่อน แตกตามแต่ละส่วนของผลเรียกเป็นพู เนื้อในมีตั้งแต่สีเหลืองอ่อนถึงแดง ขึ้นกับชนิด เนื้อในจะนิ่ม กึ่งอ่อนกึ่งแข็ง มีรสหวาน
- เมล็ดทุเรียน มีเยื่อหุ้ม กลมรี เปลือกหุ้มสีน้ำตาลผิวเรียบ เนื้อในเมล็ดสีขาว รสชาติฝาด
