สละ

สละ เป็นพี่น้องกับระกำ เพราะเป็นพืชในสกุล Salacca เหมือนกัน สละและระกำมีต้นเพศผู้และเพศเมียแยกกันคนละต้น หากปล่อยให้ผสมพันธุ์เองอาจได้ผลผลิตน้อยหรือไม่เต็มที่ ชาวสวนจึงต้องตัดช่อดอกเพศผู้มาเคาะใส่ช่อดอกเพศเมีย เพื่อช่วยให้เกสรผสมกัน บางสวนเลือกใช้ช่อดอกเพศผู้ของระกำมาผสมกับช่อดอกเพศเมียของสละ เพราะเกสรเพศผู้ของระกำแข็งแรงและผสมติดได้ง่ายกว่า

สละ : Snake Fruit

สละ : Salak,Zalacca
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Salacca zalacca
อยู่ในวงค์ : Arecaceae

ผลสละมีลักษณะยาวรี หัวท้ายแหลม ผลไม่ป้อมเหมือนระกำ เปลือกผลสีน้ำตาลไหม้แล้วเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดงเมื่อสุก ประกอบด้วยเกล็ดเล็กๆ เรียงกันคล้ายเกล็ดงู จึงมีชื่อภาษาอังกฤษอีกชื่อว่า “Snake Fruit” สละจะออกผลเป็นทะลาย โดยแต่ละทะลายจะประกอบด้วยหลายพวงหรือที่เรียกว่า “กระปุก” กว่าผลสละจะเจริญเติบโตเต็มที่ต้องใช้เวลานานกว่า 9 เดือนนับจากวันที่ผสมเกสร สละพันธุ์ที่นิยมปลูกและรสชาติเป็นที่ยอมรับกันก็เช่น พันธุ์เนินวง พันธุ์สุมาลี พันธุ์หม้อ

เนื้อนิ่ม ฉ่ำน้ำ สีน้ำตาลอ่อน รสหวานหอมของสละ มีปริมาณน้ำตาลค่อนข้างมาก โดยมีทั้งซูโครส ฟรักโทส และกลูโคสช่วยให้พลังงานแก่ร่างกาย มีเบตาแคโรทีนซึ่งเป็นสารตั้งต้นของวิตามินเอ มีโพแทสเซียมที่ช่วยควบคุมระดับสมดุลของน้ำและความเป็นกรดด่างในเซลล์ นอกจากนี้สละยังมีวิตามินซี ฟอสฟอรัส แคลเซียม และเหล็ก สละมีสรรพคุณช่วยขับเสมหะ ป้องกันหวัด แม้แต่กลิ่นหอมของสละก็ยังมีการนำไปสกัดเป็นส่วนผสมของอาหารและเครื่องดื่มต่างๆ เช่น ไอศกรีม ลูกอม น้ำหวานเข้มข้น

เปลือกที่มีหนามแหลมคมของสละ อาจทำให้หลายคนถอดใจเลิกกินสละไป จึงขอแนะนำเคล็ดไม่ลับในการปราบหนามของสละแบบไม่ต้องเจ็บมือก็คือ ให้ปลิดสละออกจะขั้วที่ละผล แล้วนำมาใส่ลงในตะกร้าที่มีรู เขย่าให้เปลือกเสียดสีกันสัก 1-2 นาที เพียงเท่านี้ เปลือกสละก็จะเกลี้ยงเกลาไร้เสี้ยนหนามแล้ว ส่วนการแกะเปลือกแบบง่ายๆ ก็ให้เริ่มจากการบิดเปลือกส่วนปลายผล แล้วปอกวนขึ้นไปถึงขั้วผลเปลือกก็จะหลุดออกมาให้ได้กินเนื้อสละหอมหวานอย่างง่ายดาย

ลักษณะของสละ :

• ลำต้น เป็นเหง้ามีทรงพุ่มต้นเตี้ย ลำต้นมีลักษณะเป็นแกนกลม มีเนื้อไม้นุ่มยุ่น มีก้านใบปกคลุมลำต้น เปลือกมีสีน้ำตาล
• ราก เป็นระบบรากแขนง มีลักษณะกลมเล็กๆ แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงและรากฝอยเล็กๆ แทงออกจากเหง้า มีสีน้ำตาล
• ใบ เป็นใบประกอบแบบ ใบเลี้ยงเดี่ยว มีลักษณะทรงรีเรียวยาว แทงออกจากกลางยอด ใบแตกออกจากก้านใบ มีก้านใบยาว มีหนามแหลมคมยาว แข็งมาก มีสีเขียวเข้ม มียอดแตกเป็นกอ
• ดอก จะมีดอกออกเป็นช่อ มีก้านช่อดอกสั้น มีก้านช่อดอกย่อยแยกออก กลีบดอกสีแดง มีรังไข่ขนนุ่มสีชมพู บานจากโคนช่อก่อน แล้วค่อยๆบานสู่ปลายช่อ ดอกแทงออกตามซอกใบ
• ผล ออกเป็นทลาย มีลักษณะทรงรี ผิวเปลือกแข็งขรุขระ เปลือกคล้ายเกล็ดเล็กๆ เรียงซ้อนกันอยู่ ผลอ่อนมีสีน้ำตาลเข้ม เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมแดง แกะเปลือกออกง่าย ภายในผลจะมีเนื้อเป็นกลีบ มีสีเหลืองอ่อน เนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ มีเนื้อเยอะกว่าระกำ มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีเมล็ดอยู่ข้างในเนื้อ มีเมล็ดเล็กกว่าระกำ เนื้อล่อนเมล็ด
• เมล็ด มีเมล็ดเล็ก มีลักษณะรูปทรงรี อยู่ข้างในเนื้อ มีสีน้ำตาลเข้ม มีผิวเปลือกเรียบเป็นมัน มีเนื้อล่อนเมล็ด มีเมล็ดเล็กกว่าระกำ