กระพังโหม

กระพังโหม : ตูดหมูตูดหมา, ตดหมา, เครือตดหมา, ตืดหมา, ขี้หมาคาร้อ, พาโหมต้น, ย่านพาโหม (ใต้), กระพังโหมตัวผู้ (ตูดหมู), กะพังโหมตัวเมีย (ตูดหมา) เป็นพืชจำพวกเครือ ขนาดเล็ก มีกลิ่นเหม็นเขียว มีหลายพันธุ์ ชนิดที่มียางขาว เหม็นมาก มีชนิดใบใหญ่ ใบรูปไข่มีขนสั้นๆปกคลุม เรียกว่าตดหมูหรือตูดหมู หรือกระพังโหมใหญ่ ชนิดใบเล็ก รูปหอก เรียกตดหมาหรือกระพังโหมเล็ก ชนิดใบเล็กรูปขอบขนาน เรียกว่ากระพังโหมน้อย ชนิดใหญ่ไม่มียางไม่มีขนกลิ่นเหม็นอ่อนๆ เรียก ย่านพาโหม ชนิดนี้นิยมใช้ปรุงในข้าวยำ ดอกเล็กๆออกตามง่ามใบรูปหลอดปลายบานออกเล็กน้อย ใช้ทำยาได้ทุกชนิด

• ทั้งต้น รสขม แก้ตานซาง แก้ตัวร้อน ขับลม แก้ธาตุพิการ แก้ท้องเสีย เจริญอาหาร ขับพยาธิไส้เดือน แก้ดีรั่ว เป็นยาอายุวัฒนะ ขับปัสสาวะ ถอนพิษสุรา ยาสูบ พิษจากอาหาร
• ใบ รสขม แก้พิษงู แก้ปวดฟัน แก้รำมะนาด ตำพอก แก้เริม งูสวัด แก้ปวดแสบปวดร้อน ทำเป็นอาหารบำรุงกำลัง สำหรับคนฟื้นไข้หรือคนชรา
• ราก รสขมเย็น ฝนหยอดตา แก้ตาฟาง ตาแฉะ ตามัว ทำให้อาเจียน ฝาทา แก้ริดสีดวงทวาร
• ผล รสขมฝาด ทาฟันทำให้ฟันมีสีดำ แก้ปวดฟัน