รสยาประจำธาตุ (รสยาแก้ตามธาตุ)
เป็นที่ทราบกันดีแล้วว่าในร่างกายของมนุษย์เรานั้น ประกอบขึ้นจากธาตุทั้ง 4 คือ ธาตุดิน 20 ธาตุน้ำ 12 ธาตุลม 6 และธาตุไฟ 4 เมื่อธาตุใดธาตุหนึ่งเกิดพิการหรือเจ็บป่วยขึ้น คัมภีร์แพทย์แผนโบราณได้จัดรสยาไว้แก้ดังนี้
- ปถวีธาตุ (ธาตุดิน 20) เมื่อพิการ แก้ด้วยยา รสฝาด รสหวาน รสมันและรสเค็ม
- อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ 12) เมื่อพิการ แก้ด้วยยา รสเปรี้ยว รสขมและรสเมาเบื่อ
- วาโยธาตุ (ธาตุลม 6) เมื่อพิการ แก้ด้วยยา รสขุม และรสเผ็ดร้อน
- เตโชธาตุ (ธาตุไฟ 4) เมื่อพิการ แก้ด้วยยา รสเย็น รสจืด
การจัดรสยาแก้ให้ถูกต้องตามธาตุดังที่กล่าวมาแล้ว จึงจะทำให้โรคหรืออาการเจ็บป่วยไข้หายหรือบรรเทาลงได้
