ขนานที่ ๑
ท่านให้เอา ปูนแดง (ปูนแดงกินกับหมาก) ๑ มะขามเปียก ๑ น้ำตาลมะพร้าว ๑ ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้เอาอย่างละพอสมควร นำมาคลุกเคล้าให้เข้ากันดีแล้ว ใช้พอกบริเวณที่เป็นฝี มีสรรพคุณจะทำให้หัวฝีฝ่อยุบหายไป ภายใน ๓ วัน ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ
วิทยาทานสงวนนาม
ขนานที่ ๒ท่านให้เอา ใบมะอึก จำนวนมากน้อยตามต้องการ นำมาล้างน้ำให้สะอาด ตำให้ละเอียด ผสมกับเหล้า ใช้พอกบริเวณที่เป็นฝี มีสรรพคุณบำบัดโรคฝีให้ฝ่อยุบหายไป เคยใช้รักษาได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ
วิทยาทานสงวนนาม
ขนานที่ ๓ท่านให้เอา รากเจตมูลเพลิงแดงสดๆ ๑ กำมือ นำมาล้างน้ำให้สะอาด ตำให้ละเอียด ผสมกับ ปูนแดง (ปูนแดงกินกับหมาก) และผสมกับน้ำผึ้งแท้ พอสมควร ใช้พอกบริเวณที่เป็นฝี เมื่อยาพอกแห้งแล้วให้แกะออก ปรุงยาพอกใหม่ ไม่เกิน ๓ ครั้ง มีสรรพคุณบำบัดโรคฝีให้ฝ่อยุบหายไป ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ
หมอเจริญ พงษ์มาลา
ขนานที่ ๔ท่านให้เอา ถั่วเขียวดิบ จำนวนมากน้อยตามต้องการ นำมาแช่น้ำให้อ่อนตัว บดผสมกับ มันเปลวหมู ใช้พอกบริเวณที่เป็นฝี เมื่อยาพอกแห้งแล้วให้แกะออก ปรุงยาพอกใหม่ ไม่เกิน ๓ ครั้ง มีสรรพคุณบำบัดโรคฝีให้ฝ่อยุบหายไป ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ
หมอเจริญ พงษ์มาลา
ขนานที่ ๕ท่านให้เอา เปลือกลูกสำโรงแห้ง ๑ ลูก นำมาเผาไฟให้ไหม้โชนแล้ว บดให้ละเอียด ผสมกับ น้ำปูนใส (น้ำปูนแดงกินกับหมาก) ใช้ทาที่หัวฝีวันละ ๒-๓ ครั้ง มีสรรพคุณบำบัดโรคฝีให้ฝ่อยุบหายไป ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแลฯ
พระครูโอภาสธรรมวัฒน์ วัดพิกุลโสคันธ์ อ.บางบาล อยุธยา
ขนานที่ ๖ท่านให้เอา ต้นโทงเทง หรือ ต้นโคมลอย ทั้งห้า (เอาทั้งต้นตลอดถึงราก) นำมาล้างน้ำให้สะอาด ใส่หม้อดินต้มกับน้ำ ๒ แก้ว ต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำครึ่งแก้ว ใช้น้ำยารับปรทานให้หมดเพียงครั้งเดียว รับรองว่าจะไม่เป็นฝี เช่น ฝีหัวขาด ฝีฝักบัว ฝีลำเสา หรือ ฝีอื่นๆ ตลอดไปไม่น้อยกว่า ๑๐ ปี (ยาขนานนี้เป็นของ พระครูวินัยธรจุ้ย วัดอนงคาราม กรุงเทพมหานคร) เมื่อโรคหายแล้ว จงทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่เจ้าของยานี้ด้วยฯ
พระมหากิตติ กิตฺติญาโณ วัดปราสาท อ.ป่าโมก อ่างทอง
ขนานที่ ๗ท่านให้เอา ใบต้นนุ่น จำนวนมากน้อยตามต้องการ นำมาล้างน้ำให้สะอาด ตำให้แหลก ผสมกับ น้ำต้มสุก (เล็กน้อย) ใช้พอกที่หัวฝีที่สุกแล้ว (มีน้ำหนองสุกแล้ว) ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ ๓-๔ ชั่วโมง เมื่อยาพอกแห้งหมาดๆแล้ว จึงแกะยาออก หัวฝีและน้ำหนองจะติดตัวยาหลุดออกมา แล้วทะความสะอาดแผล ใส่ยาเหลือง หรือ ใส่ยาแดง รักษาแผล จะหายเป็นปกติ ภายใน ๒-๓ วัน มีสรรพคุณชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมามากแล้วฯ
พระครูศรีปัญญาคุณ วัดม่วงสามสิบ อ.ม่วงสามสิบ อุบลราชธานี
