ชื่อสมุนไพร : มะกอกเกลื้อน
ชื่ออื่นๆ : กอกกัน, ซาลัก, มะกอกเลือด, มะเกิ้ม, มะเลื่อม, มักเหลี่ยม, มะกอกเลื่อม
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Canarium subulatum Guill.
ชื่อวงศ์ : BURSERACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นมะกอกเกลื้อน เป็นไม้ยืนต้น สูง 10-15 เมตร เปลือกสีน้ำตาล เมื่อสับดูจะมีกลิ่นหอมแรงและมียางสีขาว ตามกิ่งมีแผลใบเห็นเด่นชัด
- ใบมะกอกเกลื้อน เป็นใบประกอบแบบขนนก มีใบย่อย 2-5 คู่ มีตั้งแต่รูปค่อนข้างกว้าง จนกระทั่งรูปหอกกว้าง 3.5-11 ซม. ยาว 9-18 ซม. ด้านบนมีขนประปราย ที่เส้นกลางใบและขอบใบ ด้านล่างมีขนสั้น ๆทั่วไป ส่วนโคนใบของใบย่อยคู่ล่างสุดไม่เบี้ยว โคนใบย่อยคู่อื่นมักเบี้ยว ขอบใบหยักแบบซี่เลื่อยตื้น ๆ มีขนเป็นกระจุกเล็ก ๆ ตามรอยหยัก เส้นใบนูนเด่นชัดทางด้านล่าง
- ดอกมะกอกเกลื้อน ออกเป็นช่อตามง่ามใบ ช่อดอกเพศผู้และเพศเมียแยกกัน ช่อดอกเพศผู้ยาว 7-11 มม. มีขนทั่วไป กลีบรองกลีบดอกเชื่อมกันเป็นรูปถ้วย ยาว 2.5-3.5 มม . ขอบหยัก เกสรผู้ 6 อัน เกลี้ยง ในดอกเพศเมีย เกสรผู้มีขนาดเล็ก
- ผลมะกอกเกลื้อน เป็นช่อ ช่อหนึ่ง ๆ มักมีเพียง 1-4 ผล ผลรูปไข่หรือค่อนข้างกลม กว้าง 1.5-2 ซม. ยาว 2.7-3.5ซม. มีกลีบรองกลีบดอกรูปถ้วยเล็ก ๆ เชื่อมติดอยู่กับก้านช่อดอก
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ผล, แก่น, ยาง
สรรพคุณ มะกอกเกลื้อน :
- ผล รสฝาดเปรี้ยว แก้ไอ ขับเสมหะ
- แก่น รสเฝื่อน แก้โลหิตระดูพิการ แก้ประดง
- ยาง รสฝาด ทาแก้เม็ดผื่นคัน เป็นเครื่องหอม